پيش از برگزاري جام جهاني فوتبال در برزيل، دنیای کسب و کار در اين كشور بشدت به ترویج محصولاتی با بستهبندیهای هماهنگ با این رقابتها پرداخت. در کنار تظاهرات گروهی از مردم در مخالفت با برگزاری جام جهانی، فروشگاهها و سوپرمارکتها به رنگهای زرد، سبز و آبی، رنگهای سنتی تیم ملی فوتبال این کشور معروف به قناریها در میآمدند.
در برزیل “فوتبال بر همه چیز تقدم دارد” و میزبانی جام جهانی تنها یک بار در طول عمر هر برزیلی اتفاق میافتد. با وجود تمامی کاستیهای فنی و سازماندهی مربوطه، هواداران فوتبال در برزیل از جشن یک ماهه خود لذت میبرند. آنها تردیدی نداشتند که قناریهای محبوبشان برای ششمین بار قهرمان جهان خطاب خواهند شد.
مطابق با گزارشی که توسط نیِلسِناسپورتس تهیه شده، جام جهانی رشد فروش سوپرمارکتها در 4 زمینه را موجب شده و پیشبینی شد که حین این رویداد ورزشی، مصرف آبجوی هواداران فوتبال در خانه و در جلوی تلویزیون 20 درصد افزایش پیدا کند. البته بدیهی است که اتاق نشیمن، استادیوم خواهد بود!.
طی جام جهانی سال 2010 در آفریقای جنوبی، برزیلیها این آمار را از خود بر جای گذاشتند: افزایش مصرف 20 درصدی آبجو، 10 درصدی نوشابه، 11 درصدی اسنک و 13 درصدی شکلات. “احتمالا در این جام جهانی هم این چهار محصول در بالاترين حد مصرف بودهاند.”
و از این گذشته، فروشگاهها و کیوسکهای خیابانی مملو از لباسهای فوتبالی، یونیفورمها، کلاهگیسها و تمامی انواع تزئینات دیگر بود به طوری که همه جا به رنگهای زرد و سبز در آمد. اما تنها این چیزها نیستند که باید آماده فروش باشند، بلکه محصولات مصرفی نیز اهمیت بسیاری دارند. تولیدکنندگان محصولات مصرفی با ارائه طرحها و بستههای ویژه، سعی در جلب توجه بازار را دارند. البته تنها کاری که اکثر برندها کردند عرضه بستههای خود با یک چاپ مجدد به رنگهای ملی بود. به صورتی که طرحهای چشمنواز کمتر دیده شدند اما استثناهای جذابی هم نسبت به چاپ مجدد وجود دارند. در ادامه طراحیهای جالبی را معرفی میکنیم که به بازار آمدند، بدون آن که به جزئیات فنی آنها بپردازیم.
شـکلات
چشمگیرترین و قطعا جذابترین محصول در بازار جام جهانی، شکلاتی به شکل این جام محصول Garoto است. Garoto که یکی از قدیمیترین برندهای شکلات در برزیل است، تکثیر خیرهکنندهای از پرطرفدارترین جام فوتبالی را با 300 گرم شکلات انجام داده است. این جام از تمامی جزئیات جام رسمی رقابتهای امسال برخوردار بوده و در یک بسته مقوایی با طراحی ویژه به فروش رسيد.
آبـجـو
مسلما جام این مسابقات، همه جا در کانون توجه است و از این رو Budweiser (اسپانسر رسمی آبجوی این رقابتها) یک سری محدود از یک بطری آبجوی آلومینیومی با رنگ طلایی متالیک را با تم جام جهانی روانه بازار کرد. ضمن عرضه این بطری آبجو، Budweiser یک پلتفرم خلاقانه و کلنگر را تحت تم “خیزش متحد” طراحی نموده است، با این توضیح که “در کنار برانگیختن غرور ملی و رقابتهای نفسگیری که فوتبال به همراه دارد،
هر چهار سال یک بار هواداران خود را در سراسر دنیا برای به اشتراکگذاری شور و اشتیاق خود گرد هم میآورد و این جنبهای است که باید به آن توجه شود”. 12 استادیوم فوتبال در 12 شهر مختلف (شهرهای پایتخت:state capital) میزبان این رقابتها بودند. از این رو، بِراهما بزرگترین برند آبجوی برزیل، 12 قوطی آبجوی آلومینیومی مختلف را روانه بازار كرد که در جلوی هر یک از آنها نشان یک استادیوم خاص و در پشت این قوطیها نمادی از شهر مربوطه، مشابه تصاویرِ روی کارتهای پستی چاپ شده است. بدیهی است که همه برندها دوست داشتند از این قافله عقب نمانند و با هدف جلب توجه خریداران سوغاتی و کلکسیونرها، بستههای جدیدی را برای محصولات خود طراحی كردند.
نوشـابهها
کوکاکولا غول دیگری از اسپانسرها هم از این قاعده مستثنی نبود. این برند یک سری محدود از مینیبطریهای خود را به بازار عرضه كرد. در طراحی این بطریها از نشانهای تمامی کشورهای میزبان جام جهانی در گذشته از جمله آرژانتین و ژاپن و همچنین میزبانان بعدی یعنی برزیل، روسیه و قطر استفاده شد.
هجده مینیبطری رنگارنگ با پرچمهای ملی و الگوهای طراحی شناخته شده کشورها تزئین شده بودند. این بطریها قابلیت اتصال به کیف یا تلفن همراه را دارند و حتی میتوان از آنها به عنوان یک حلقه کلید استفاده کرد.
البته حاوی نوشیدنی کولا نیستند اما اینتِراَکتیو بوده و هواداران فوتبال میتوانستند از طریق فیسبوک یا برنامههای اندرویدی انگلیسی آیفون، پیامها و تصاویر خاصی را به سایر بطریها ارسال کنند. همچنین با استفاده از یک تلفن همراه هوشمند و اسکنرهاي باركد (QR) روی این بطریها میتوانستند انیمیشن واقعیت افزوده را اجرا كنند.
علاوه بر این، کوکاکولا در جهت حمایت از کمپین ترویجی “مینیبطریها” یک طراحی جدید را برای Coke Zero ارائه داد که توجه مشتری را به مینیبطریها جلب میکند. همچنین برند آبجوی کوکاکولا یعنی Sol از یک طراحی گرافیکی جدید ویژه جام جهانی برخوردار بود.
غیر خـوراکیها
در کنار خوراکیها، روحیه شاد و دست به جیب بودن مصرفکنندگان نیز هدف قرار گرفته بود. علاوه بر محصولات معمول تزئین بدن برای مسابقات (لاک ناخن، رنگهای مخصوص بدن، لوازم آرایشی)، Johnson&Johnson یک بسته ویژه جام جهانی را برای BandAid، یک مسواک ویژه جام جهانی و یک بسته ویژه دیگر را برای لوسیونهای مراقبت از کودکان در برابر نور خورشید عرضه كرد. ژیلت هم تیغهایی با تم جام جهانی را طراحی کرده بود. بستهبندی Kelco برای غذای سگها و یک قفل جالب از Papaiz به عنوان یک یادگاری از جام جهانی هم از این جملهاند.
هر چند که تعداد طراحیهای برجسته برای جام جهانی انگشتشمار بوده است اما این فهرست به این جا ختم نمیشود. در پایان باید گفت که خلاقیت طراحان بستههای ویژه این رقابتها کمنظیر نبوده است و آنها قطعا قابلیتهای بیشتری داشتهاند.