در پایان سال 2016 تتراپک گزارش دقیق و جامعی از نسل‌های مصرف‌کننده “سالمندان” ارائه‌دادند، که مصرف‌کنندگان را از نظر سن، نیازها و عادات مصرفی مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار داد. این گزارش گرایشات مصرف‌کنندگان سالمند را در بازار موادغذایی و نوشیدنی بررسی نمود و فرصت‌های تولیدی را برای تولیدکنندگان مشخص نمود برای من لذت‌بخش بود که برای همراهی در میزگرد برگزارشده در دفتر منطقه‌ای و مرکزی تتراپک در دنتون، تگزاس آمریکا، برای گفتگو با با یک گروه بین‌المللی در مورد موضوعات تاثیرگذار و روزنامه‌نگاران مانند رفتار و گرایشات مصرف‌کننده برای سالمندان (شامل طراحی و گرایشات بسته‌بندی) دعوت‌شدم. نیازی به گفتن نیست، که آن یک بحث جالب با دیدگاه‌های تخصصی در سراسر جهان بود.
اما قبل از رفتن به سمت بحث در مورد موضوعات مختلف مربوط به بسته‌بندی، اجازه دهید ابتدا نگاهی به بازار سالمندان بیاندازیم، درنتیجه ما می‌دانیم در چه مورد می‌خواهیم صحبت کنیم.
بازار مصرف‌کنندگان سالمند
به گفته سازمان‌ملل‌متحد، در سال 2050 بیش از 22 درصد از جمعیت جهان سن شصت سال و بالاتر از آن را خواهند داشت، در مقایسه با امروز که تنها هشت درصد است. آنها سریع‌ترین رشد در گروه سنی مصرف‌کننده در‌سراسر‌جهان را دارا‌می‌باشند. آنها سهم فزاینده‌ای در درآمد در مقایسه با سایر نمودار جمعیتی، و قدرت زیادی در هزینه‌کردن زیاد دارند، که برابر با tn USD10 تا سال 2020 می‌باشد.
بر اساس گزارش Euromonitor/AT Kearney، به‌ندرت دیده‌شده‌است که، علیرغم این واقعیت که برای مثال در ایالات‌متحده‌آمریکا، درآمد سنین 55-64 دوبرابر درآمد زیر 25 سال است، به نظر‌می‌رسد برندهای موادغذایی و آشامیدنی توجه کمتری به سالمندان داشته و درعوض به محصولاتی که هدفشان نسل‌جوان است تمرکز نموده‌اند.
سالمندان در‌اغلب موارد، تمایل به خرید از نزدیکترین فروشگاه به منزل خود و فروشگاه‌های کوچک دارند. آنها خواستار کیفیت بیشتر در هر‌آنچه که آنها مصرف‌می‌کنند هستند، و بسیاری از آنها زمانی بیشتر وفادار هستند که برندهای قابل‌اعتماد آنها در مغازه وجود‌داشته‌باشد.
آنها مزه‌های سنتی را به آنهایی که باید تجربه‌شوند ترجیح می‌دهند. و آنها می‌خواهند بسته‌بندی آنها نیز سنتی دیده و احساس‌شود، به‌جای اینکه بیش‌از‌حد افراطی و یا بسیار متنوع و مختلف باشد.
سالمندان در‌جستجوی محصولات و روش‌های خریدی هستند که بیشتر بر روی نیازهای خاص آنها تمرکز کنند. در نتیجه آنها می‌خواهند بسته‌بندی را واضح تر ببینند و راحت‌تر از آن استفاده‌کنند. آنها محصولات و بسته‌بندی‌هایی را ترجیح می‌دهند که ظریف هستند: آنهایی که مربوط به سن خاصی نباشند به طور غیر‌مستقیم جامعه‌آماری آنها را ، بیشتر از آنهایی که مستقیماً برای سن آنها ارائه‌شده است جذب می‌کند.
به‌طور خلاصه ضروری است که، بسته‌بندی‌ها نیازهای خاص سالمندان را برآورده‌سازد، کیفیت بالا داشته باشند، و به‌وضوح نشان دهد که چگونه محصولی که آنها دارند شیوه زندگی سالم را افزایش می‌دهند. علاوه‌بر‌این بسته‌بندی‌ها باید به‌راحتی قابل‌حمل، به‌راحتی قابل‌باز‌کردن و به‌راحتی قابل خواندن باشند. و ترجیحاً آنها از مواد واضح و شفاف درست‌شده‌باشند، به‌طوریکه سالمندان بتوانند محصول را قبال از خرید ببینند.
موضوع 1: بازکردن آسان
از سراسر‌جهان شکایات یکسانی در مورد مشکلات سالمندان در بازکردن بسته‌بندی به وفور وجود دارد. نیمی از کسانی که بیش از 65 سال سن دارند گزارش داده‌اند که در بازکردن محصول مشکل دارند. یا همانطور که دکتر Alison Bell از دانشگاه ولنگونگ / استرالیا ابراز می‌کند:” این افراد از مشکلات روزانه خود که در مورد بسته‌بندی موادغذایی و آشامیدنی تجربه می‌کنند عصبانی هستند”.
هنوز هم سرعت تغییر در قفسه‌های سوپر‌مارکت خیلی آهسته است. دکتر Alaster Yoxall، از دانشگاه Sheffield Hallam، انگلستان، می‌گوید:” قطعاً نمونه‌های بیشتری از بسته‌بندی آسان‌بازشو در سوپرمارکت‌ها نسبت به آنچه که در پنج سال پیش بوده وجود دارد. با‌این‌حال، بخش عمده‌ای از این کار در بسته‌بندی‌های پزشکی تا‌کنون انجام‌شده‌است. برای محصولات روزمره: هنوز هم راه بسیار طولانی برای طی‌کردن وجود دارد “.
زیر عکس: 92 درصد از آلمانی‌ها با سنی بیش از دهه 50 دارای مشکل در بازکردن محصول هستند، 57 درصد در پاسخ به این نارضایتی برند خود را تغییر داده‌اند.
شرکت آلمانی Sanner یک بسته‌بندی مکملی سالمند‌پسند ایجاد کرده‌اند که برای حذف آسان گارانتی برند طراحی‌شده‌است و می‌توان آن را با یک دست باز نمود.
اما موضوع آسان-بازشدن به‌مراتب فراتر از نیازهای سالمندان است. همانطور که طراح سوئدی Lars Wallentin استدلال می‌کند که :” بیشترین تکامل‌هایی که موردنیاز است آنهایی نیستند که مستقیماً هدفشان افراد سالمند است، بلکه هدفشان بازار همگانی است”. استدلال دکتر Bell موافق با بیان این موضوع است که اصول طراحی جهانی مانند بسته‌بندی که می‌تواند به‌راحتی توسط گسترده‌ترین طیف از مصرف‌کنندگان باز شوند- از بسیار جوان تا بسیار پیر، از توانا تا ناتوان- راهی است که صنایع باید در مورد آن فکرکنند.
موضوع2 : بسته‌بندی کوچکتر
استدلالی منطقی برای ارائه بسته‌بندی‌های کوچکتر موادغذایی و آشامیدنی، شامل بسته‌هایی با یک وعده‌غذایی تک‌نفره برای سالمندان وجود‌دارد. بسیاری از این مصرف‌کنندگان به‌تنهایی یا در خانواده‌هایی کوچکتر از زمانی که آنها جوانتر بودند زندگی‌می‌کنند. آنها همچنین ممکن است مراقب اندازه وعده‌های‌غذایی خود به‌خاطر دلایل سلامتی باشند.
زیر عکس: یک‌تکه quiche از موادغذایی Frank Dale
درنتیجه، با توجه به کاهش بینایی آنها، طراحی بسته‌بندی برای مصرف‌کنندگان سالمند یک اقدام متوازن‌کننده است که، با دو مورد از مهم‌ترین عناصر طراحی- خوانا‌بودن متن و اندازه بسته‌بندی – درتضاد است. اگر‌چه بسته‌های کوچکتر موادغذایی و آشامیدنی مزایای کنترل وعده‌غذایی، راحتی، تازگی و کاهش ضایعات را ارائه‌می‌دهد، آن سمت سکه این است که در بسته‌بندی‌های کوچکتر، قسمت کوچکتری برای اطلاعات مربوط به محصول و نام‌تجاری وجود‌دارد. تنش به‌خصوص در موادغذایی، آشامیدنی، داروهای تجویزی و بسته‌بندی دارویی OTC قابل‌توجه است.
موضوع 3: فناوری
بازاریابی برای سالمندان باید دربرگیرنده فناوری به‌روز باشد. یک تصور غلط گسترده پذیرفته‌شده این است که سالمندان از فناوری ترس دارند. که بسیار به واقعیت نزدیک است. این شناخته‌شده است که افراد 74 ساله سریع‌ترین جمعیت در‌حال رشد در شبکه‌های اجتماعی، براساس گزارش شرکت Forbes هستند. شرکت eMarketer ادعا می‌کند که 60 درصد از سالمندان آمریکایی در مقایسه با 80 درصد از کل بزرگسالان آنلاین هستند.
علاوه‌بر موضوعات ذکر‌شده در بالا نکات زیر نیزباید در هنگام طراحی بسته‌بندی برای بازار سالمندان باید درنظر گرفته‌شوند:
- بسته‌بندی نیاز دارد سبک باشد تا بهتر نگه‌داشته‌شود.
- برش متقاطع مدور برای نگه‌داشتن توسط سالمندان از برش متقاطع مربعی آسان‌تر است.
- مواد بسته‌بندی نیاز دارند که محکم باشند بنابراین راحت‌تر گرفته‌می‌شوند و از نشت‌کردن مواد جلوگیری می‌کند.
- بسته‌بندی نیاز دارد که بهتر عمر مفید طولانی‌تر خود را حفظ‌کنند، درنتیجه نیاز به سفرها برای خرید کمتر می‌شود.
- اطلاعات غذایی و تاریخ انقضای کالا باید به‌طور برجسته نمایش‌داده‌شود.
نتیجه این است که صنعت بسته‌بندی موادغذایی و نوشیدنی‌ها با چالشی مستقیم برای توسعه محصولاتشان مواجه هستند که بهتر به نیازهای مصرف‌کننده سالمند پاسخ می‌دهد ، در‌حالیکه ، آن دسته از محصولات مربوط به گروه‌های سنی دیگر حفظ‌شوند.
با‌این‌حال تصور عمومی این بود که با وجود سال‌ها صحبت‌کردن در مورد تغییر جمعیتی و ارتباط جمعیت سالمند مصرف‌کنندگان، تولیدکنندگان بسته‌بندی مصرفی تمایل به چسبیدن به نام‌تجاری مشهور به‌عنوان بزرگترین محرک برای تغییر، و نه‌تنها برای مصرف‌کننده سالمند دارند.
