ریسک‌‌ها و کنترل‌‌های بالقوه ایمنی غذایی(بخش دوم)

مواد بسته‌‌بندی برای محصولات غذایی
FSAPیک راهنمای خطرات مواد خام و بهترین اقدامات متقابل تهیه کرده است که ایمنی مواد غذایی و ریسک‌‌های مرتبط و کنترل‌‌های احتمالی مربوط به مواد بسته‌‌بندی در گروه‌‌های زیر را مشخص می‌‌کند:
• تمامی مواد بسته‌‌بندی چاپي    • برچسب‌‌های Cut-and-Stack    • برچسب‌‌های حساس به فشار
• جعبه‌‌های مقوایی چاپ شده    • فیلم چاپ شده        • ظروف و درپوشهای پلاستیکی سخت
• پارچ‌‌ها و ظروف شیشه‌‌ای
در هر کدام از این موارد، مثال‌‌هایی از خطرات و کنترل‌‌ها آورده شده است، اما اینها تنها آغاز کار است. با این حال می‌‌توانید از آن‌‌ها به عنوان یک سکوی پرتاب برای درک بهتر نیازمندی‌‌های بسته‌‌بندی‌‌های مخصوص به کار خود استفاده کنید. (ماهنامه صنعت بسته‌‌بندی: خوانندگان محترم توجه داشته باشند که این دستورالعمل‌‌ها در آمریکا تهیه شده است. از این رو بعضی از قوانینی که به آن اشاره می‌‌شود مربوط به نهادهای نظارتی ایالات متحده آمریکاست.)

موارد احتمالی (مسائل مربوط به ایمنی غذایی) و شیوه‌‌های کنترلی احتمالی (این فهرست جامع نیست، روش‌‌های دیگری هم امکان‌‌پذیر هستند.)

1. رول حاوی SKUهای مختلطی برای چسباندن مواد نامشابه به یکدیگر در مرحله rewinding یا پرداخت نهایی است. (محتمل برای مواد آلرژی‌‌زای فاقد برچسب بعد از بسته‌‌بندی مواد غذایی.)
• کنترل شدید برای جلوگيري از اتصال و تماس ناخواسته موادي كه  نبايد وجود داشته باشند.
• استفاده از سیستم بینایی (به عنوان مثال، بارکدخوان) در rewinder برای اطمینان از اين كه تمام SKU‌‌ها به طور یکسان در رول قرار گرفته‌‌اند.

2. رول به خاطر دنباله‌‌های دور قبلی تولید که به رول جدید چسبیده‌‌اند، حاوی SKUهای مختلطی است. (شیوه معمول این است که دنباله مواد را داخل غلتک‌‌های پرس رها کنیم تا از نیاز به غلتک‌‌های rethread در مرحله تعویض اجتناب گردد.)
• کنترل شدید در ماشين چاپ برای اطمینان در مرحله پيش از اجراي چاپ مواد اجازه اتصال رول جديد در چاپ بعدي را نمي‌‌دهد.
• سطوح چاپ بدون آن كه چاپ خورده باشند از ماشين بيرون مي‌‌روند. بالا بودن غلتک چاپ در ماشين كه باعث مي شود سطح چاپي بدون چاپ بماند.

3.    نفوذ بو یا موارد نشتی به خاطر استفاده از رزین نامناسب. (مسائل مربوط به محافظ ممکن است منجر به گندیدگی یا رشد ذرات میکرو شود; رزین نامناسب می‌‌تواند باعث نفوذ بو یا مواد شیمیایی شود.)
• کنترل در محل برای اطمینان از اینکه تنها رزین‌‌های درست استفاده می‌‌شوند.
• رزینهای فیلم مواد غذایی باید توسط FDA برای استفاده در مواد خاص غذایی تایید شده باشند.
• کنترل در محل برای اجتناب از اختلاط رزین‌‌های تایید شده غیرغذایی با رزین‌‌هایی که قرار است در فیلم بسته‌‌بندی مواد غذایی استفاده شوند.

4.    مشکلات مربوط به کیفیت فیلم باعث ناکارآمدی لایه محافظ می‌‌گردند-نشتی بسته. (مسائل مربوط به لایه محافظ بسته به نوع محصول غذایی ممکن است منجر به گندیدگی یا رشد ذرات میکرو شود.)
• پارامترهای فرآیندی باید به صورت متناوب بررسی شوند تا اطمینان حاصل شود که مواد طبق ویژگی‌‌های موردنظر تولید می‌‌گردند.
• روال‌‌های کنترل کیفیت تایید می‌‌کنند که فیلم مطابق با ویژگی‌‌های خواسته شده است.
• موادی که با ویژگی‌‌ها همخوانی ندارد شناسایی شده و برای دفع یا rework جداسازی می‌‌شود.
5. احتمال آلودگی مواد خارجی، شیمیایی، یا میکروبیولوژیک از مواد خام، تجهیزات، و یا محیط زیست.
• کنترل در محل در حین تولید و اتمام فرآیندها به منظور اجتناب از آلودگی از تجهیزات یا محیط. (مثلا: نباید اجازه داده شود که فیلم بین غلتکها یا دیگر فرآیندها با زمین برخورد کند; ساختمان و تجهیزات باید بازرسی و تمیزکاری شوند تا به منبع آلودگی بدل نشوند (مثلا، سقف چکه نکند); روانسازهایی که احتمال برخورد با محصول را دارند; لامپ‌‌های منطقه فرآوری باید حفاظ داشته باشند; غیره..)
• ممکن است به آهن‌‌ربای نادر-زمینُ برای مواد تشکیل‌‌دهنده‌‌ی عمده نیاز باشد (حین تخلیه یا بعدا در فرآیند قبل از ذوب پلت‌‌های رزین).
• تشخیص فلز معمولا برای فیلم به کار نمی‌‌رود اما ممکن است در برخی موارد انجام شود.

6. هوای فشرده استفاده شده در سطوحی که با محصول در تماس هستند.(می‌‌تواند خطراتی از نظر رشد مواد ریز یا آلودگی شیمیایی ایجاد کند.)
• هوای استفاده شده برای سطوحی که با محصول در تماس هستند باید کیفیت ماکروی قابل قبولی (فیلترشده) برای نوع ماده‌‌ای که در حال ساخته شدن است داشته باشد (مثلا، هوای استفاده شده برای فیلم محصولات لبنی باید فیلتر شود تا از آلودگی مواد ریز جلوگیری شود).
• کمپرسورهای هوایی که در تماس با ماده غذایی است باید بدون روغن باشند یا از روغن تایید شده برای استفاده غذایی استفاده کنند و قبل از استفاده باید فیلتر شوند تا روغن حذف گردد.

7. استفاده از آب خنکسازی در تماس با فیلم. (احتمال آلودگی شیمیایی یا رشد مواد ریز.)
• آب خنکسازی ممکن است در برخی کاربردهای خاص برای فیلم به کار رود-اگر دوباره سیرکوله شود، باید روی آن کار شود تا از رشد میکروبیولوژیک جلوگیری شده و به صورت متناوب تست شود تا آشامیدنی بودن آن احراز گردد. می‌‌توان از آب آشامیدنی یکبارگذر هم استفاده کرد.

8. مواد کمک کننده به فرآوری که برای استفاده های خاص تایید شده‌‌اند. (اگر برای استفاده خاص تایید نشده باشند احتمال آلودگی شیمیایی وجود دارد.)
• فرآیند و مواد آن باید در صورت امکان برای برخورد تصادفی با ماده غذایی تایید شوند.

SKU (Stock Keeping Unit)

جعبه‌‌های مقوایی چاپ‌‌شده
(cut-and-stack—flat and glued)
نکته: جعبه‌‌های مقوایی معمولا بسته‌‌بندی ثانویه هستند اما می‌‌توانند بنا بر کاربردهای قابل‌‌پبش‌‌بینی به عنوان بسته‌‌بندی اولیه هم در نظر گرفته شوند (مثلا، ریختن حبوبات یا شیرینی‌‌ها به بیرون از پوشش داخلی و به داخل خود جعبه). همچنین، بعضی جعبه‌‌ها بسته‌‌بندی اولیه بوده و بدون پوشش استفاده می‌‌شوند (مثلا، پاستا، برخی حبوبات، برنج). مقوای ساده معمولا در یک کارخانه مجزا از خود تاسیسات تولید جعبه ساخته می‌‌شود (یا ممکن است از خارج از مجموعه خریداری شود). مقوا بسته به نوع عملیات توسط ماشين‌‌هاي چاپ sheet-fed یا roll-fed چاپ می‌‌گردد. سپس مقوای چاپ شده به شکل جعبه موردنظر بر طبق خواسته مشتری دایکات می‌‌گردد. جعبه‌‌های چسب‌‌دار به یک عملیات مجزا بعد از دایکات هم نیزا داشته و به داخل تجهیزی فرستاده می‌‌شوند که در آن جعبه‌‌ها تا شده و لبه‌‌های کناری قبل از توده‌‌کردن/پالت چینی و ارسال برای مشتری به یکدیگر چسبانده می‌‌شوند.
مشکلات احتمالی (موارد ایمنی غذایی) و شیوه‌‌های کنترلی احتمالی
(این لیست جامع نبوده و شیوه‌‌های دیگر هم امکان‌‌پذیر است.)
توده شدن جعبه‌‌های مختلف با یکدیگر یا یک توده با برچسب اشتباه به خاطر غلط بودن جعبه‌‌ی بالایی. (محتمل برای مواد آلرژی‌‌زای فاقد برچسب بعد از بسته‌‌بندی مواد غذایی).
• از چاپ کومبو (چندین SKU روی هر شيت) اجتناب کنید- طراحی را تنها با یک SKUی چاپ شده در هر شيت در هر مرحله انجام دهید.
SKU (Stock Keeping Unit)
• اگر چاپ کومبو باید استفاده شود:
– چاپ را طوری طراحی کنید که قسمت پرینت شده با مواد آلرژی‌‌زای مشابه در تماس بوده و یا طرف‌‌های همانند در کنار هم قرار بگیرند.
– چاپ را طوری طراحی کنید که پرینت شکل‌‌هاي دایکات مختلفی داشته باشد که در کنار هم قرار می‌‌گیرند (بنابراین اگر اختلاط پیدا کنند، هنگامی که برچسب اشتباهی به بسته‌‌بندی نهایی می‌‌چسبد، مشخص می‌‌شود).
– علامتهای تطبیق یا تیک (معمولا روی لبه‌‌ها) چاپ کنید تا SKUها از هم متمایز شوند. (از رنگ‌‌ها، مکان روی لبه‌‌ها، اندازه و ظاهر مختلفی برای مارک‌‌ها استفاده کنید (مثلا، خط تکی در مقابل خط دوتایی).
– اپراتورهای عملیات دایکات را آموزش دهید که قالب‌‌های بین SKUها را چک کرده و از آنها اطمینان یابند. (مثلا، خط تکی در مقابل خط دوتایی).

– اپراتورهای عملیات دایکات را آموزش دهید که قالب‌‌های بین SKUها را چک کنند و مطمئن شوند که برچسب‌‌ها در قالب گیر نکرده‌‌اند (چون ممکن است باعث شوند که برچسب اشتباهی در بالای توده بعدی قرار بگیرد).

اختلاط جعبه‌‌ها به خاطر خطاهای جابجایی در مرحله توده‌‌سازی یا پالت‌‌چینی. (محتمل برای مواد آلرژی‌‌زای فاقد برچسب بعد از بسته‌‌بندی ماده غذایی.)
• آموزش و روال‌‌های سختگیرانه برای کارمندان به منظور اجتناب از اختلاط کارتن‌‌ها در یک جعبه یا روی یک پالت.
• استفاده از سیستم‌‌های بصری (مثل بارکدخوان یا تشخیص علامت تطبیق) بعد از عملیات چسباندن جعبه به منظور اطمینان یافتن از عدم اختلاط جعبه‌‌ها. (این شیوه تنها برای جعبه‌‌های چسب‌‌دار است; جعبه‌‌های flat به صورت تکی بررسی نمی‌‌شوند.)

مركب استفاده شده در قسمت‌‌های چاپی داخل جعبه (محتمل برای نفوذ مواد شیمیایی یا رایحه به داخل ماده غذایی).
مركب استفاده شده در چاپ قسمت‌‌های داخلی جعبه (مثل کوپن‌‌ها یا تخفیفات ویژه) باید از نظر ایمنی برخورد با ماده غذایی یا برخورد تصادفی با ماده غذایی مورد تایید قرار بگیرند.

کیفیت مقوا (محتمل برای آلاینده‌‌های خرد، شیمیایی و نامرتبط.)
• ماده استفاده شده توسط یک نوع خاص را به محصولات مقوایی مناسب بازیافت نمایید.
• به مخلوط پالپ آفت‌‌کش اضافه گردد تا از رشد میکروب‌‌ها در حین فرآیند جلوگیری شود.
• مواد شیمیایی استفاده شده در فرآیند GRAS یا تایید شده برای کاربردهای خاص هستند.
• سیستم‌‌های حذف مواد خارجی برای از بین بردن مواد خارجی داخل پالپ بازیافتی.
• دتکتورهای فلزی در خطوط پایان یافته برای تشخیص فلز.