جوهرافشان پیوسته (CIJ) و جوهرافشان حرارتی (TIJ) دو فناوری جوهرافشان غالب مورد استفاده در عملیات کدگذاری صنعتی بر روی بسته اولیه هستند. سیستمهای لیزری که استفاده از آنها طی ده سال گذشته سیر صعودی تدریجی داشته است، گزینه سوم در عملیات صنعتی کدگذاری محسوب میشوند. همچنین کاربرد اُوِرپرینت به روش انتقال حرارتی (TTO) در مورد بستههای منعطف افزایش یافته است. هر یک از این فناوریها به طور ذاتی با مجموعهای از ملاحظات عملیاتی همراه هستند و موقع انتخاب هر یک از آنها باید به مزایای آنها آگاهی داشت.
مزایای CIJ
• چسبندگی مطلوب به اکثر مواد بستهبندی داشته و قابل استفاده بر روی سطوح منحنی، مثلا کف یک قوطی سودا (نوشیدنی) است.
• قادر به دستیابی به سرعتهای بسیار بالا برای کدهای الفبایی-عددی است.
• بسیاری از چاپگرهای CIJ نوعِ کاراکتر کوچک، قابل حمل بوده و امکان جابجایی آنها از یک خط به دیگری در صورت لزوم وجود دارد.
• قابلیت اطمینان بالاتر و کاهش چشمگیر ملزومات نگهداری، از جمله ویژگیهای آخرین نسل این فناوری است.
• چاپگرهای CIJ نوعِ کاراکتر کوچک قادر به درج کد سری محصول، تاریخ انقضا، بارکد و تصاویر گرافیکی روی انواع بسیاری از بستههای اولیه هستند. چاپگرهای CIJ نوع کاراکتر بزرگ نیز از همین امکانات برای بستههای ثانویه از قبیل کارتنها و جعبههای مقوایی برخوردارند.
مزایای TIJ
• کارآیی مطلوب بر روی مواد متخلخل و نیمهمتخلل (مثلا جعبهها و کارتنهای ساخته شده از کاغذ ضایعاتی که یک ناحیه چاپ فاقد پوشش دارند). TIJ به علت وضوح بالا (نوعا 300dpi یا بالاتر)، وقتی جلوهی ظاهری بارکد مهم باشد یا وقتی از این فناوری همراه با یک سیستم تائید کد به کمک دوربین استفاده شود، انتخابی ایدهآل است.
• نگهداری ساده به علت قرار داشتن هد و جوهر چاپ در یک کارتریج ارزانقیمت یکبارمصرف. طی چند سال اخیر، ارتقای چشمگیر چاپگرهای جوهرافشان موجب تمیزتر شدن و راحتتر شدن استفاده از آنها، صرف نظر از نوع فناوری مورد استفاده شده است.
• چاپگرهای TIJ امکان هماهنگی کدگذاری سرعت بالای دادههای سریالی و بسیاری از انواع بارکدها از جمله GS1 DataMatrix را با عملیات پیگیری و ردیابی (track-and-trace) فراهم میکنند.
• پیشرفتها در فناوری هد چاپ شامل تمیزکاری خودکار و طراحی سوراخدار است که مانع از انباشت جوهر و خردهریزها بر روی هدِ چاپ میشود.
• چاپگرهای TIJ به علت طراحی کارتریج قابل تعویض آنها، به طور ذاتی تمیز هستند و استفاده از آنها راحت است. با گسترش ارائه جوهرهای تیرهتر که زمان خشک شدن آنها بهینه است و همچنین ارائه طراحیهای صنعتی مقاوم توسط فروشندگان چاپگرها، استفاده از فناوری TIJ رو به افزایش است.
مزایای لیزر
• با وجود نیاز به سرمایه اولیه بیشتر، اما قابلیت اطمینان لیزر بالاتر، نگهداری از آن حداقل و کیفیت چاپ آن خوب است. این عوامل همچنان در گسترش استفاده از لیزرها برای عملیات کدگذاری صنعتی نقش خواهند داشت.
• قابلیت استفاده برای درج کدهای عددی، ماتریسهای دوبعدی و بارکدها، لوگوها و علائم بر روی لیبلها، اسلیوها، بطریهای شیشهای و پلاستیکی، قوطیها، بشکههای کوچک، تیوبها، بلیسترها، مقواها، فیلمهای لولهای و درپوشها.
• مزایای کدگذاری با لیزر شامل سرعت، چندمنظوره بودن، ماندگاری کد، غیر تماسی بودن عملیات، تمیز و خشک بودن فرآیند، عملیات چندصدساعته بدون نیاز به نگهداری، هزینههای عملیاتی فوقالعاده پایین و قابلیت سازگاری با یک خط تماماتوماتیک است.
• همچنین لیزرها از قابلیت اطمینان بالاتری در کاربردهای “no-code/no-run” برخوردارند. به این معنی که اگر کدگذاری محصول پیش از توزیع آن ضروری باشد، در صورت نادرست بودن کدگذاری، تولید متوقف میشود.
غالبا از فروشندگان دستگاههای کدگذاری با لیزر در خصوص تفاوت بین روشهای سایش لیزری (laser ablation) و تغییر رنگ لیزر پرسیده میشود.
در اکثر موارد، در صورت نیاز به انتخاب بین این دو روش به ماده مد نظر توجه میشود. عمده عملیات با یک لیزر CO2 به روش سایش لیزری است که در آن، رنگِ رویی برداشته شده و رنگ زیرینِ پشت آن نشان داده میشود.
تعداد محدودی از مواد هستند که موقع علامتگذاری با یک لیزر CO2 واقعا تغییر رنگ میدهند و پلیوینیلکلراید پرکاربردترین آنهاست.
علامتگذاری با لیزرهای CO2 غالبا با کندهکاریِ نوشته همراه است که میتواند تا حدی (مثلا برای بطریهای PET) موجب تغییر رنگ شود.
موقع علامتگذاری بطریهای PET با لیزر CO2، علامت تا حدی مات شده و باعث چشمگیر شدن آن میشود. یعنی در این حالت، تغییر رنگ اتفاق نمیافتد اما ماده به لیزر واکنش نشان داده و اثر آن بروز میکند.
استفاده از لیزرهای YAG بر روی اکثر پلاستیکها با تغییر رنگ همراه است که به علت اثر طول موج 1064 نانومتری لیزر YAG بر روی ماده مورد استفاده است.
بهترین راه برای انتخاب بهترین فناوری لیزر مناسب برای کاربرد مد نظر، تحویل چند نمونه به نماینده فروش شما به منظور مشاوره است.
مزایای TTO
• TTO از یک هدِ چاپ نوعِ انتقال حرارتی و ریبونی برخوردار است که با یک ماده منعطف مثلا فیلمهای مصنوعی و لیبلهای پلاستیکی تماس پیدا میکند.
اِلِمانهای مینیاتوری چاپ که زیر یک پوشش شیشهای قرار دارند، نواحی کوچکی از ریبون را گرم کرده و جوهر را به ماده هدف میفرستند.
• المانهای چاپ برای ایجاد آنی (real-time) تصاویر از جمله بارکد، متن و تصاویر گرافیکی تمیز و با وضوح بالا تحت کنترل یک برنامه کامپیوتری هستند.
• سیستمهای TTO در هر دو نوع محیط با حرکت پیوسته یا متناوبِ (stop-print-start) ماده هدف قابل استفادهاند.
• نمونه کاربردهای TTO عبارتند از اسنک، نان، گوشت و صنایع مواد خوراکی منجمد که در آنها استفاده از بستههای منعطف رایج است.
کاربرد این نوع بسته در بخش خردهفروشی ابزارآلات نیز رایج است که در آن پیچها، میخها و اتصالات مورد استفادهی آماتوری به طور پیشبستهبندی شده به فروش میرسند.
در نهایت میتوان گفت که موقع انتخاب یک فناوری کدگذاری، باید نقاط قوت هر یک از آنها با قابلیتشان از لحاظ یکپارچه شدن با سایر دستگاههای موجود در خط تطبیق داده شود.
تطبیقدهی ارتباطات خط تولید با قابلیتهای چاپگر، کسب اطمینان از قابلیت پردازش اطلاعات توسط چاپگر و چاپ با سرعت لازم مطابق با نیازهای تولید از اهمیت اساسی برخوردار است.