بسته‌بندی بدون توقف و با سرعتی زیاد به پیش می‌رود. کشور در حال جبران عقب‌ماندگی‌های خود در زمینه بسته‌بندی است. در عرصه تولید مواد و لوازم بسته‌بندی، بخش پلاستیک به دلیل وجود نفت و پتروشیمی و تخصص‌های مرتبط با آن در کشور این شانس را دارد که کمترین فاصله را با پیشرفت‌های جهانی داشته باشد. بخش تولید و تبدیل فیلم‌های پلیمری به دلیل این که از فن‌آوری وارداتی استفاده می‌کند در پیشانی پیشرفت قرار دارد و سالانه چند محصول جدید تولید داخل را وارد بازار بسته‌بندی می‌کند. توسعه در این بخش روی شاخه‌های مرتبط از جمله چاپ و مواد جانبی نیز اثر داشته طوری که سرمایه‌گذاری بر روی چاپ لفاف بسته‌بندی نیز همچنان در جریان است.
بقیه بخش‌های صنعت بسته‌بندی به نسبت وابستگی فن‌آوری پایه آن به خارج از کشور در پله‌های بعد قرار می‌گیرند. صنعت کارتن به دلیل توقف نسبی فن‌آوری‌های آن در کل جهان کمترین نوآوری را شاهد است. در ایران نیز صنعت کارتن از کمترین تحول و رشد کیفی برخوردار است. با این حال اگر تیم جدید شرکت کاغذ پارس بتواند کاغذ فلوتینگ مرغوب خود را با قیمتی بازارپسند و رقابتی در اختیار ورق‌سازان قرار دهد و این کار بدون افت کیفیت ادامه پیدا کند شاهد رشد کیفی صنعت کارتن در کشور خواهیم بود. اگر چنین شود احتمال پیشرفت در بخش زنجیره تامین و صادرات کالاهای ایرانی افزایش یافته و از طرفی دیگر صنایع پایین‌دست کارتن مانند کاغذ و مقواهای بازیافتی هم به دلیل بالا رفتن کیفیت آخال حاصل از کارتن‌های مصرفی از این رشد کیفیت بی‌نصیب نخواهند بود.
اما در عرصه ساخت تجهیزات می‌توان گفت بخش ماشین‌سازی بسته‌بندی نه‌تنها هنوز کاملا از شوک افزایش قیمت ارز که چند سال پیش ایجاد شد و رویاهای صنعت بسته‌بندی درباره اتوماسیون و استانداردسازی مدرن را به هم ریخت بیرون نیامده بلکه باید خود را آماده شوک جدیدی به نام واردات تجهیزات با فن‌آوری‌های بالا آماده کند. به هر حال سطوح مختلف صنعت و تجارت در پی این هستند که به محض خروج از تحریم‌ها (اگر اتفاق افتد) بسرعت فاصله ایجاد شده در بخش فن‌اوری را پر کنند. در این راستا کشور شاهد ورود خطوط صنعتی اروپایی و آمریکایی (و کره‌ای و ژاپنی) با سرمایه‌های داخلی و خارجی خواهد بود.
پس می‌توان گفت فن‌آوری بسته‌بندی در کشور هم شتاب خواهد گرفت اما با این احتمال که نقش تجهیزات خارجی بیشتر خواهد بود.
نمایشگاهی که ابتدای خرداد ۹۴ در زمینه صنایع غذایی و کشاورزی در پیش داریم بسیار مهم است و باید با دقت رفتار کشورهای خارجی را زیر نظر قرار داد. ایشان از مدتی پیش ایران را با چشم دیگری می‌نگرند. بخشی از نکات و شواهد این امر را در شماره قبل گفتم. (آن مردان می‌آیند، آن مردان با امکانات می‌آیند)
اما در این جا لازم می‌بینم به جریان خزنده دیگری نیز اشاره کنم.
چندی است که دیگر نگران توجیه بود و نبود بسته‌بندی نیستم. خوشبختانه امروز اکثر مردم و مسئولان بر اهمیت بسته‌بندی تاکید دارند. اما یک پدیده تا به پایان رشد خود برسد در هر مرحله با بحران‌ها و چالش‌هایی روبرو می‌شود. مانند انسان که هر مرحله از زندگی او تجربه‌ای جدید و ناشناخته است.
بسته‌بندی که تا دیروز برای توجیه اهمیت آن باید از زمین و آسمان استدلال و شاهد می‌آوردیم امروز آن قدر مفسر و مبلغ پیدا کرده که حالا باید عده‌ای متخصص بیاوریم تا سینه‌چاکان و سخنرانان نوظهور آن را کنترل کنند. این مرحله از رشد و توسعه بسته‌بندی بسیار سختتر از مرحله پیشین است. پیش از این بحث بر سر اثبات موضوع بسته‌بندی یا اهمیت آن بود. چالش ما تبدیل پاسخ‌های منفی به مثبت بود. در واقع بیشتر بحث‌ها بر سر چرایی بود نه چگونگی. امروز اما آدم‌های گوناگون با تفسیرهای رنگارنگ از بسته‌بندی آمده‌اند و با پول و رابطه و عناوین سیاسی بزرگ و دهان پرکن قصد دارند از این نمد مالیده شده برای خود کلاهی بسازند.
این عده کمترین مقالات و اخبار درباره بسته‌بندی را خوانده‌اند، حتی یک مورد پروژه بسته‌بندی در قالب طراحی، مشاوره، اجرا و یا حتی راهبرد ندارند اما امروز به نمایندگی از صنعت بسته‌بندی کشور حرف‌های بزرگ می‌زنند و یا برای آن نسخه می‌پیچند.
وقتی دست اندرکاران کوشای صنعت بسته‌بندی در کارگاه‌ها و کارخانه‌های خود سرگرم فن و هنر و صنعت بودند عده‌ای که نه کارگاهی و نه دفتری و نه کارگری و نه اصلا پروژه‌ای در دست داشتند از مشغولیت و درگیری خاک‌خورده‌های بسته‌بندی استفاده کرده و با جمع کردن چند رفیق در داخل دولت، خود را متولی و نماینده این صنعت خوانده و امروز می‌خواهند معرف همه استعدادها و توانایی‌های صنعت بسته‌بندی ما در جهان باشند.
اشکال کار این جاست که اغلب این افراد محترم ذاتا آدم‌های بدی نیستند اما لباس‌هایی که برمی‌دارند برای ایشان مناسب نیست. این کلام از سر نگرانی است زیرا لباس اگر گشاد باشد به جز این که ظاهر خوبی نخواهد داشت اجازه حرکت و راه‌رفتن صحیح را هم می‌گیرد و انسان را به زمین می‌زند. هم آبروی خودش را می‌برد هم آبروی خانواده و دوستان و همکارانش را.
این بیشه اگر خالی به نظر می‌رسد به دلیل آن است که پلنگان بیشه زخمی و درگیر درمان هستند اگر نه آن قدر جهان‌دیده و جهان‌گیر در صنعت بسته‌بندی کشور هست که نیازی به تازه رسیدگان هیجان‌زده نباشد.
| 3 ماه پیش | 40 | 12:57
