بسته‌بندی‌های مدرن به خودشان فکر می‌کنند، به ما تذکر می‌دهند، عمر مفید را افزایش می‌دهند، می‌توانند با فشار یک دکمه گرم شوند و با ظاهرشان بر روی احساسات ما تاثیر بگذارند، بو و لمس- و برخی از آنها حتی صحبت می‌کنند. چه بسته‌بندی‌ها در بخش موادغذایی امروزه قادر به فراتر رفتن از هدف اصلی خود یعنی حفاظت از موادغذایی هستند.
بسته‌بندی‌ها باید به‌طور‌همزمان کارهای متعددی را انجام دهند: پاسخگویی به نیازهای بازاریابی و فروش، انطباق با مقررات ایمنی و بهداشتی، و جلب‌رضایت نیازهای مصرف‌کنندگان مانند پایداری و حمل آسانتر، درحالیکه هزینه‌های تولید، حمل‌و‌نقل و ذخیره‌سازی کم باشد. به‌لطف جدیدترین ماشین‌آلات با تکنولوژی هدایتی توسط سنسورهای اتوماتیک- ریزپردازنده و کنترل‌شده ، همراه با مواد نوآورانه که می‌توانند محصول را تولید نموده و آن را پایدار نگه‌دارند، صنعت بسته‌بندی موفق به تبدیل یک ایده 6000 ساله به محصولی مدرن با تکنولوژی بالا شده‌است.
اولین و مهمترین: حفاظت با توجه به نوع بسته‌بندی
و با این‌حال هدف اصلی هر بسته‌بندی-که حفاظت از محتویات خودش در طول حمل‌و‌نقل و ذخیره‌سازی می‌باشد- بدون تغییر باقی‌مانده‌است. بسته‌بندی‌ها از آلودگی و آسیب جلوگیری نموده و از موادغذایی در مقابل اثرات مخرب محیطی مانند نور، اکسیژن و رطوبت محافظت می‌کنند. آنها از موادغذایی در برابر فساد به دلیل میکروارگانیسم‌ها محافظت نموده و از تخریب و از بین‌رفتن طعم یا ویتامین‌ها جلوگیری می‌کنند.
بیش از 1.3 میلیارد تن از موادغذایی، سازمان خواربار و کشاورزی ملل‌متحد (FAO) می‌گوید، در هر سال در سراسر‌جهان از بین می‌رود. در برخی موارد، کالاهای تازه در طول حمل‌و‌نقل از بین می‌روند، به موقع مصرف نمی‌شوند و یا غیرقابل‌فروش تلقی می‌شوند زیرا آنها کمترین استانداردها را نیز ندارند. و اغلب با وجود اینکه مکفی هستند، هنوز هم موادغذایی خوراکی توسط مصرف‌کنندگان دور انداخته‌می‌شود زیرا تاریخ انقضا در زمان فروش تمام شده‌است.
بیش از شش سال از زمان‌حال، این موضوع کلی توسط ابتکار نجات موادغذایی فائو، یک برنامه محیط‌زیستی از برنامه‌های محیط‌زیست سازمان‌ملل‌متحد (UNEP) و دوسلدورف Messe با همکاری شرکت‌های پیشرو در سطح جهانی، سازمان‌ها و موسسات تحقیقاتی مورد توجه قرار گرفت. هدف مشترک آنها ایجاد راه‌حلی برای جلوگیری از اتلاف و از بین‌رفتن موادغذایی در امتداد زنجیره ارزش است. این شامل ساخت زیرساخت‌های مناسب موجود، بررسی مجدد و اصلاح استانداردهای بسته‌بندی، بالا بردن سطح آگاهی و، آخرین مورد اما نه کوچکترین، کار بر روی خود بسته‌بندی است.درحال‌حاضر سومین‌بار متوالی ، ابتکار با کنگره بین‌المللی نجات موادغذایی است که نشانه آغاز به کار INTERPACK در دوسلدورف از 4 تا 10 ماه مه سال 2017 است، که بستری مناسب ایجاد نموده و ذینفعان مختلفی را از تجارت، علم، حوزه سیاسی و جامعه مدنی در جنگ بر‌علیه اتلاف موادغذایی را گرد‌هم آورده است. در این نمایشگاه، به‌ویژه نمایشگاه نجات موادغذایی برای دومین‌بار در innovationparc برگزار خواهد‌شد، که به شیوه‌ای بانشاط یک موضوع منتخب را از هر بخش از نمایشگاه INTERPACK از سال 2008 دربرگرفته‌است.
بهداشت همه چیز نیست اما موادغذایی چیزی جز بهداشت نیست.
هنگامیکه بسته‌بندی مواد غذایی فرا می‌رسد، بهداشت بالاترین اولویت است، و محصولات گوشتی و سوسیس حساس موضوعاتی هستند که نیازمند حداکثر استانداردهای بهداشتی هستند. خطوط تولید کامل با عملکرد بالا شامل چرخ‌گوشت، تقسیم‌کننده و بخش سینی درزگیر نه‌تنها بر روی عمکرد، انعطاف‌پذیری و کیفیت محصول تمرکز دارند بلکه بر اتصالات نیز متمرکزند- زیرا که آنها دارای روشی بزرگ در بهره‌وری هستند.
مسئولیت ایمنی موادغذایی در خود تولید نهفته‌است. در کارخانه، کنترل بهداشت به شدت توصیه می‌شود، اما حتی مهمتر از آن حذف تله‌های بهداشتی احتمالی از ابتدا است. پوشش همه چیز از طریق طراحی جامع بهداشتی و اجزای قابل تمیزکردن بی‌زحمت برای استریل‌کردن هوای محیط با موج کوتاه اشعه UV، تجهیزات بسیار پیشرفته بالاترین استانداردهای بهداشتی را ارائه می‌دهند.به‌ویژه در بخش SB، جلد بسته، بسته‌بندی SB دوجزئی متشکل از PP یا سینی درزگیر CPET با یک پوسته از فیلم، به‌طور فزاینده برجسته شده‌است. Stefan Dangel، مدیر بازاریابی و فروش در Sealpac توضیح می‌دهد که:” این امر ممکن است که عمر مفید محصول را بطور قابل‌توجهی با بسته‌بندی vacuum skin افزایش دهد”.
اگر رطوبت بیش‌از‌حد است توسط فیلم جاذب خاص گرفته‌شود، به‌عنوان مثال خطر قارچ و میکروب را کم می‌کند. عکس: Fraunhofer IVV.
بسته‌بندی هوشمند
قدرت خلاقانه صنعت بسته‌بندی قابل‌توجه است. هر کسی که آخرین فناوری‌های بسته‌بندی را بررسی کند نمی‌تواند در مواجهه با فناوری نانو، و چاپ و الکترونیک سازمانی شکست بخورد. لفاف‌های هوشمند و شیک قادر به شناسایی و موثر بر روی درجه طراوت موادغذایی در یک حالت کنترل‌شده اکنون چیزی نیست اما آرمان‌گرایانه است.
بسته‌های هوشمند سطح رطوبت را کنترل می‌کنند، از تکثیر میکروب‌ها جلوگیری کرده و حتی آنها را به عنوان مثال– با استفاده از جاذب‌ها از بین می‌برد. آهن نوشیدنی‌ها مانند آبجو یا آب‌میوه تازه برای طولانی‌مدت حساس به اکسیژن هستند. نمک آشپزخانه در بسته‌بندی مانع شکل‌گیری رطوبت شده و قارچ‌ها را، به‌عنوان مثال، که گرایش به تغییر رنگ پس از مدتی کوتاه دارند را قادر می‌کند که برای مدت‌طولانی خوب به نظر برسند. دکتر Cornelia Stramm از موسسه Fraunhofer برای فرآیند مهندسی و بسته‌بندی IVV در Freising ، هدف از پروژه تحقیقاتی را توضیح می‌دهد که: ” ایده موردنظر این بود که بسته‌بندی را توسعه داد که بتوان آن را حمل نمود و رطوبت را تنظیم کرد”.
تازگی قابل‌رویت
اینکه آیا موادغذایی هنوز قابل خوردن است می‌تواند توسط سنسورهای خاص قابل‌مشاهده در بسته‌بندی‌های مدرن نشان‌داده‌شود. این واکنش‌ها زمانی صورت می‌پذیرد که مواد یا گازهای خاص منتشر می‌شوند و این کار را با تغییر در رنگ و فلورسانس نشان می‌دهد. سپس حالت غذا در یک نگاه قابل مشاهده است. یکی از شایعترین علل فساد موادغذایی وقفه در زنجیره خنک‌سازی است. شاخص‌های زمانی درجه‌حرارت هوشمند قادر به نشان‌دادن چنین ناپیوستگی‌ها، معمولا با تغییر رنگ است.
پایداری به عنوان یک نظم اصلی
مصرف‌کنندگان انتظار زیادی از بسته‌های موادغذایی خود دارند. خواسته‌های آنها از صنعت بسته‌بندی نه‌تنها پوشش ایمن و بهداشتی است بلکه پایداری نیز می‌باشد. مصرف‌کنندگان اصولاً درارتباط با پایداری با بازیافت و دفع هستند. توسعه سیستم‌های رسوب و بازیافت، و مهمتر، اهداف روشن منجر به افزایش بیشتر در بازیافت بسته‌بندی در چند سال‌گذشته شده‌است. بازیافت در پیش است، به‌خصوص در اروپا، و تمام کشورهای اتحادیه‌اروپا نیمی از زباله‌های خانگی خود را تا سال 2020 بازیافت می‌کنند.
در ارزیابی پایداری بسته‌بندی، هم مواد مورد‌استفاده و هم مقدار آن همانند اندازه بسته‌بندی در رابطه با محتویات آن مهم می‌باشد. در صنعت، یک روند روشن به سمت استفاده از منابع تجدید‌پذیر وجود دارد. به جای استفاده از مواد‌معمولی با دیدگاه کاهش اثرات کربن، این شیوه‌ها اغلب به‌عنوان یک پایداری فوق‌العاده مورد ستایش قرارمی‌گیرند. با‌این‌حال، مطالعات نشان می‌دهد که دقیقاً این مواد‌معمولی به عنوان‌مثال پلاستیک‌های کلاسیک، مزایای زیست‌محیطی را ارزانی‌می‌دارند زمانیکه کل چرخه عمر یک محصول در نظر گرفته‌شده‌باشد. – برای مثال به‌عنوان یک نتیجه از سیستم بازیافت کارآمد است. در نهایت، آنچه به‌عنوان پایدارترین راه‌حل به‌حساب می‌آید خواستار توجه کامل به وضعیت موضوع است، عوامل مختلف در تمام مراحل در زنجیره ارزش باید در نظرگرفته‌شوند.
کارکرد ماشین بصری با HMI 4.0 از بوش. عکس: بوش.
صنعت 0.4 مدت طولانی است که تبدیل به استانداردی در صنایع‌غذایی شده‌است. سیستم‌های هوشمند تضمین‌کننده انعطاف‌پذیری و بهره‌وری بیشتر در فرآیند بسته‌بندی هستند. Gerhard Schubert GmbH
بسته‌بندی 0.4
علاوه بر انتظارات مصرف‌کننده، صنعت بسته‌بندی نیز نیازهای رو به رشد مشتریان خود را آشکار می‌سازد. برای پاسخگویی به این خواسته‌ها برای انعطاف‌پذیری و بهره‌وری بیشتر، این بخش از بین موارد دیگر با یک کارخانه هوشمند و به‌هم‌پیوسته که در آن مهندسی مکانیک کلاسیک موثر با شبکه سنسورها، نرم‌افزار و خدمات واکنش نشان می‌دهد.
صنعت 0.4 مدت طولانی است که استاندارد در صنعت موادغذایی را داراست و ارتباط تنگاتنگی با اجزای صنعت دارد که می‌تواند به‌عنوان زنجیره پیشگاه در پیشرفت‌های فناوری دیده‌شود. در نمایش خاص “قطعات – نمایشگاه ویژه تجاری INTERPACK”، درایو بسیار پیشرفته، تجهیزات کنترل و سنسور در کنار محصولاتی برای پردازش تصویر صنعتی، تکنولوژی بررسی، نرم‌افزار صنعتی و ارتباطاتی، و سیستم‌های اتوماسیون کامل برای ماشین‌آلات بسته‌بندی به نمایش گذاشته‌شده‌اند.
خطوط مدرن نه‌تنها قادر به تأمین مستقل اطلاعات در فرآیندها و سیستم‌های ایالتی هستند ، بلکه با یکدیگر در ارتباط بوده و به‌طور مستقل فرآیندها را زمانیکه نیاز باشد اصلاح می‌نمایند. Hartmut Rauen، معاون مدیر‌اجرایی انجمن مهندسی مکانیک صنعت آلمان (VDMA) توضیح می‌دهد که:” محصولات هوشمند سپس فرآیند تولید خود را به صورت جداگانه کنترل می‌کنند. و این تمام ماجرا نیست: به لطف ارتباطات در سراسر زنجیره ارزش، چرخه‌زندگی محصول به‌طور‌مداوم قابل‌ردیابی می‌شود. در‌مجموع مدل‌های کسب‌و‌کار جدید میسر می‌شود”.
از پیشگامان در استفاده از چنین فناوری‌های مترقی تکنولوژی بسته‌بندی بوش است که برای تجهیز تمام فرآیند و ماشین‌آلات جدید بسته‌بندی با نسل بعدی ماشین‌های Human Machine Interface HMI 0.4در نمایشگاه interpack در ماه مه 2017 برنامه‌ریزی کرده‌است. یکی از ویژگی‌های جدید عملیات بصری هدایت‌شونده با تکنولوژی چند‌لمسی، بسیار شبیه به گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها می‌باشد. سیستم اختلال را فوراً گزارش می‌دهد و، علاوه‌بر‌این، اطلاعات در مورد علت احتمالی را فراهم‌نموده و به اصلاح مشکل کمک می‌نماید. Stefan K nig، از اعضای مدیریت‌اجرایی در تکنولوژی بسته‌بندی بوش می‌گوید:” این یک نوآوری انقلابی است”.
بسته‌بندی برای جامعه مدرن ضروری است. و این امر به‌ویژه برای موادغذایی دارای درخواست است و بیشتر از همیشه زمانی آشکار می‌شود که در کشورهای در‌حال‌توسعه فاقد آن هستند. محصولات‌غذایی اغلب به‌دلیل عدم و یا نامناسب‌بودن بسته‌بندی برای حمل‌و‌نقل و ذخیره‌سازی قبل از آنکه به مصرف‌کننده برسد خراب می‌شوند. در کشورهای صنعتی، از سوی دیگر، یک بسته‌بندی نه‌تنها برای حفاظت است، بلکه دارای ظاهری مناسب نیز می‌باشد. و آن را در قفسه‌های پر سوپر‌مارکت برجسته می‌نماید، چرا که اکثر مشتریان تنها در زمان خرید تصمیم می‌گیرند که کدام محصول را واقعاً در سبد خود قرار دهند.
محصولات کیک و شیرینی به‌آرامی با گیره‌های خاصی بسته‌بندی می‌شوند. عکس:
